Sedef hastalığı, tıp literatüründe psoriasis olarak bilinir. Kronik bir cilt hastalığıdır ve dünya genelinde yaklaşık %1-3 oranında görülür. Sedef hastalığı, genellikle 30’lu yaşlarda başlar, ancak doğumdan itibaren her yaşta ortaya çıkabilir. Ayrıca, bu hastalığın %30’unun aile geçmişi olduğu tespit edilmiştir. Sedef hastalığının temelinde, derideki hücrelerin belirli antijenleri oluşturarak bağışıklık sistemini etkileyen otoimmün bir süreç yatmaktadır. Bu durum, bağışıklık hücrelerinin tekrar cilde dönmesine ve ciltte hücre çoğalmasına neden olarak sedef plaklarının oluşmasına yol açar.

Sedef hastalığının nedenleri tam olarak bilinmemekle birlikte, genetik ve bağışıklık sistemi ile ilgili faktörlerin hastalığın gelişiminde rol oynadığı düşünülmektedir. Ayrıca, bazı çevresel tetikleyicilerin (örneğin enfeksiyonlar, stres, travmalar, tütün ve alkol kullanımı, belirli ilaçların kesilmesi) sedef hastalığının alevlenmesine katkıda bulunabileceği bilinmektedir. Sedef hastalığı, kişiden kişiye bulaşıcı değildir ve herkeste meydana gelebilir. Ancak aile öyküsü, sedef hastalığı riskini artırabilir.

Sedef hastalığının belirtileri ve türleri şunlar olabilir:

1. Plak Psoriasis: Sedef hastalığının en yaygın türüdür. Kalın kırmızı lezyonlar üzerinde grimsi veya beyaz pullarla karakterizedir. En sık olarak diz, dirsek, bel bölgesi ve saçlı deride görülür.
2. Guttat Psoriasis: Küçük, kırmızı daireler şeklinde lezyonlar oluşturur. Genellikle çocukluk ve genç yetişkinlik döneminde başlar.
3. Püstüler Psoriasis: Kırmızı renkli püstüller oluşturur ve el, ayak içi gibi bölgelerde lezyonlar meydana gelebilir. Bu türün şiddeti yüksektir.
4. İntertriginöz Psoriasis: Meme, koltuk altı ve kasık cildinde ortaya çıkar. Lezyonlar kırmızı ve parlak olabilir.
5. Eritrodermik Psoriasis: Vücudu büyük ölçüde kaplayabilen lezyonlar meydana getirir. Cilt, yanık sonrası gibi görünür.
6. Psoriatik Artrit: Sedef hastalığına bağlı olarak eklem iltihabı gelişebilir ve ağrılı bir duruma neden olabilir.

Sedef hastalığı tanısı, genellikle deri lezyonlarının görünümüne dayanır. Deri biyopsisi, şüpheli vakalarda kullanılabilir. Ayrıca bazı kan testleri de hastalığın teşhisine yardımcı olabilir.

Sedef hastalığının tedavisi, hastanın belirtilerinin şiddetine ve yaşam tarzına göre değişebilir. Tedavi seçenekleri arasında topikal kortikosteroid kremler, fototerapi (ışık

tedavisi), sistemik ilaçlar (örneğin metotreksat veya siklosporin), D vitamini içeren ilaçlar, kömür katranı ürünleri ve retinoidler bulunur. Beslenme alışkanlıklarının gözden geçirilmesi ve stres yönetimi de tedaviye yardımcı olabilir.

Sonuç olarak, sedef hastalığı ciltte plaklar ve lezyonlar oluşturan kronik bir cilt hastalığıdır. Tedavi, hastalığın türüne ve şiddetine göre değişir, ve bir uzmanın gözetiminde yapılmalıdır. Beslenme, yaşam tarzı ve stres yönetimi de tedaviye katkıda bulunabilir.